تکالیف یکی از عناصر تدریس اثر بخش می باشد ولی هر گاه تکالیف آموزشی و مدرسهای، فعالیتهای اجتماعی، بازیهای کودکان تفریحات بیرون از خانه و فعالیتهای خلاقانه کودکان را محدود کند و زمان لازم برای خواب را غصب نماید، قطعاً نیازهای اولیه کودکان را برآورده نکرده است .
تکالیف سنتی یکی از عوامل اصطکاک و استهلاک بین مدارس و خانه هستند و میتوان گفت تکالیف میدان نبرد و جدالی است بین برنامه درسی، معلمان، دانش آموزان و اولیا است. برنامه ریزی برای گذار از تکالیف سنتی مبتنی بر تمرینات صرف کتاب‌های درسی، حافظه محوری، عدم توجه به تفاوتهای فردی و وجود ریشههای نظریه رفتارگرایی استدلال محور و حرکت در جهت تکالیف مبتنی بر نظریه های انسان گرایانه، سازنده گرایی با طراحی تکالیف مهارت محور، عملکرد محور و استدلال محور میتواند پایانی باشد برای جدال نبرد بر سر تکالیف (کوپر، 1397).
پژوهشها و یافتهها حاکی از آن است که در دوره ابتدایی فعالیتها و اقدامات درون مدرسه و کلاسی نسبت به تکالیف خانه ازبرتری کامل برخوردار میباشد بنابراین در دوره ابتدایی فعالیتهای کلاسی یا به تعبیری (TBL) Task based learning نسبت به تکالیف باید بیشتر مدنظر قرار گیرد. البته این تحقیقات نشان داد که در دوره متوسطه اول تکالیف خانه از برتری نسبی نسبت به تمرینات کلاس برخوردار میباشد و در دوره دوم برتری کامل تکالیف خانه را کاملاً تأیید نموده است (همان منبع).
برای دور ماندن از آثار منفی تکالیف سنتی و مرسوم استراتژی ها، سیاستگذاریهای تکالیف خانه باید به شکلی باشد که در مدارس به معلمان انعطاف لازم داده شود تا آنها بتوانند براساس نیازها، مقتضیات، تفاوت های دانش آموزان خود اقدام کنند. همچنین استراتژی طراحی باید در جهت تکالیف مهارتی و عملکردی، سطوح بالای شناختی و در جهت کسب مهارتهای استفاده از موقعیت جدید زندگی باشد . محاسن تکلیف عبارت هستند از (کوپر، 1385):
- اثرات تحصیلی کوتاه مدت
- اثرات تحصیلی بلند مدت
- اثرات غیر تحصیلی
کوپر (1395) معتقد است که برای طراحی تکالیف از رویکرد 4C استفاده شود.
تفکرانتقادیCritical Thinking
ارتباط communication
مشارکت collaboration
خلاقیت creativity
معلمان باید در طراحی تکالیف از این چهار مؤلفه 4C استفاده لازم را داشته باشند. تا تعمیق و تثبیت یادگیری و همچنین ارتقا توانایی و مهارتهای یادگیری به نحو مطلوب اتفاق بیفتد.
در یک تقسیم بندی تکالیف به دو نوع ایستاتیکی و دینامیکی تقسیم بندی می شوند. تکالیف ایستاتیکی ریشه در نگاه های سنتی به تکالیف داشته ولی تکالیف دینامیکی از رویکردهای انسان گرایانه و سازنده گرایانه بهره می برند. تکالیف با رویکرد سازنده گرایی در سه محور تقسیم بندی میشوند.
1- تکالیف مبتنی بر مهارت (skill based homework )SBH
2- تکالیف مبتنی بر فعالیت ( task based homework)TBH
3- تکالیف مبتی بر عملکرد (performance based homework )PBH
از منظری دیگر تکالیف مشتمل بر: تکالیف تمرینی، آمادگی، بسطی و گسترشی، خلاقیتی و آماده سازی می باشند.
بدون دیدگاه